In 2007 is deze dag door de Verenigde Naties uitgeroepen tot #WereldAutismeDag. Wereldwijd besteden we op deze dag aandacht aan autisme.
Pernu heeft als bemiddelingsbureau gespecialiseerd in het bemiddelen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt veel ervaring in het bemiddelen van mensen met autisme. Daarom willen wij juist vandaag aandacht geven aan “welke banen voor mensen met autisme zijn eigenlijk geschikt en binnen welke sectoren vind je ze het meest?” Hierbij willen wij benadrukken dat er, ondanks dat wij in deze blog informatie geven over mensen met autisme op werkgebied, een grote diversiteit bestaat in mensen met autisme. Het is goed om te beseffen dat ieder mens zijn eigen kwaliteiten en bijzonderheden heeft.
Autisme
Bedrijven en organisaties realiseren zich niet altijd dat ze medewerkers met autisme in dienst hebben. Naar schatting heeft 1,2% van de bevolking autisme (ca. 190.000 mensen in Nederland). Autisme komt voor bij mannen én vrouwen en op alle intelligentieniveaus. Bij vrouwen wordt autisme minder snel herkend; zij krijgen vaker eerst een andere (onjuiste) diagnose dan mannen.
Werken met autisme
Weten waar je kracht ligt.
|”Als je mensen met autisme waardeert, zijn ze vaak bereid om een stapje extra te zetten, omdat ze zo ontzettend loyaal zijn
Er is niet één bepaald soort werk dat bij je past als je autisme hebt. Mensen met autisme vind je in alle mogelijke sectoren. Want ieder mens is anders – en autisme uit zich ook bij iedereen weer anders. Daarom is het belangrijk dat je ontdekt wat bij jou past. Autisme hoeft geen belemmering te zijn: verschillende soorten werk zijn mogelijk, afhankelijk van je talenten. Vaak hebben mensen met autisme specifieke talenten die voor bedrijven waardevol kunnen zijn. Voorbeelden hiervan zijn: technisch inzicht, het vermogen om lange tijd geconcentreerd met één onderwerp bezig te zijn, oog voor detail en een sterk analytisch denkvermogen.
Vraag je je af welke baan bij jou past, kijk dan eens goed naar je individuele talenten en interesses. Werk dat in het verlengde hiervan ligt, biedt meestal de meeste kans op succes.
Weet waar je kracht ligt, en draag dat uit. Maar weet ook waar je minder sterke kanten liggen en hoe je daar het beste mee om kan gaan. Gelukkig hoef je dit niet allemaal in je eentje uit te zoeken. Mensen in je omgeving – zoals familie, vrienden, kennissen, begeleiders, jobcoaches en hulpverleners – kunnen je hierbij vaak goed helpen. Lees meer over relevante wet- en regelgeving.
Onwetendheid bij werkgevers over autisme
Mensen met autisme vinden relatief gezien vaak moeilijker een baan. Ook zijn veel werkgevers huiverig om een werknemer met autisme in dienst te nemen. Vaak is dit onwetendheid, omdat werkgevers weinig kennis van autisme op de werkvloer hebben. Er zijn helaas nog veel vooroordelen, waarbij autisme nog veel vragen oproept. Uit onderzoek blijkt dat slechts 29% van de mensen met een autisme spectrum stoornis een reguliere baan heeft. Dit is natuurlijk veel te weinig.
Focus op kwaliteiten
Volwassenen met autisme komen door hun kwaliteiten en beperkingen goed tot hun recht in bepaalde banen, maar hebben juist meer moeite met andere banen. Dit kan afhangen van de inhoud van het werk, maar ook van de context (zoals omgevingsprikkels en collega’s). Het komt regelmatig voor dat mensen met autisme een bepaald opleidingsniveau hebben, maar niet op dit niveau kunnen werken. Dit komt bijvoorbeeld doordat de sociale eisen op het werk te hoog zijn of doordat zij deadlines niet halen, doordat zij te gedetailleerd te werk gaan. Om die reden is het belangrijk om te kijken wat iemands kwaliteiten zijn en op basis daarvan een passende baan of opleiding te vinden. In sommige gevallen kan de werkgever rekening houden met de dingen waar iemand meer moeite mee heeft. Het gaat er vooral om dat de begeleider of werkgever de talenten van de persoon ziet en rekening houdt met eventuele beperkingen.
Het gedrag van een persoon of werknemer met autisme worden vaak gezien als een handicap. Daarom is het belangrijk om juist de kwaliteiten en unieke talenten van een werknemer met autisme op de voorgrond te zetten en hier de voordelen uit halen. Een aantal bijzondere talenten waar mensen met autisme vaak over beschikken zijn onder meer:
- Scherp oog voor detail, zien dingen vaak sneller dan anderen
- Zeer goede concentratie en gefocust op hun taak
- Perfectionistisch en gedreven
- Goed met cijfers, berekeningen en formules
- Nauwkeurig, minder fouten
- Snel en handig met computers
- Behoefte aan structuur belangrijk (werkinstructies)
- Technisch- analytische taken
- Systematisch denken en redeneren
- Het goed kunnen analyseren van gegevens en eventuele problemen
Out of the box
Mensen met autisme hebben daarnaast vaak nog andere kwaliteiten. Zo kunnen zij zich vaak goed concentreren op hun werk en zijn ze erg toegewijd. Hun manier van denken is vaak onafhankelijk (los van conventies) en uniek. Hierdoor kunnen ze goed 'out of the box' denken. Verder geven mensen met autisme meestal eerlijk hun mening, iets wat ook erg gewaardeerd kan worden. Daarnaast hebben zij vaak een goed oog voor details en kunnen ze goed logisch denken. Dit maakt hen tot hele goede werknemers!
Beperkingen op het werk
Uiteraard zijn er ook dingen waar mensen met autisme moeite mee hebben. Hierin zijn natuurlijk grote individuele verschillen, maar een aantal zaken spelen bij veel van hen een rol. Zo kunnen mensen met ASS sneller overprikkeld raken, hebben ze meer moeite met sociaal contact met collega's en veranderingen kunnen moeilijk zijn. Tijdens het werk kunnen zij moeite hebben met het volgende:
1. Prikkelgevoelig.
2. Niet meerdere taken gelijktijdig
3. stap voor stap inwerken.
1. Aanpassen aan veranderingen.
2. Het aanleren van nieuwe vaardigheden en het onder de knie krijgen van nieuwe taken.
3. Het halen van deadlines, vooral wanneer globaal en snel gewerkt moet worden.
4. Het verwerken van binnenkomende informatie wanneer deze anders is dan verwacht.
5. Het begrijpen van instructies wanneer deze onduidelijk of vaag zijn.
6. Tussen de regels door lezen, vooral wanneer mensen iets anders zeggen dan zij bedoelen. Hierdoor kan miscommunicatie ontstaan.
7. Onduidelijkheid in procedures of van mensen.
8. Het voeren van sociale gesprekken met collega's, bijvoorbeeld in de pauze.
9. Het inschatten van non-verbale signalen van collega's.
10. Begrijpen van de sociale verwachtingen op het werk.
Jobcoaching bij autisme op de werkvloer
Voor de werknemer met autisme is het belangrijk dat hij of zij zijn of haar baan kan behouden. Vaak komt het dan ook helemaal goed als de medewerker persoonlijke begeleiding krijgt en altijd een luisterend oor heeft. Eventuele problemen die zouden kunnen ontstaan, kunnen op deze manier dan gelijk besproken worden. Dit schept duidelijk en onderling begrip.
|”Voor mij is een jobcoach belangrijk, de jobcoach geeft mij zekerheid
Over het algemeen zijn werknemers met autisme juist hele loyale werknemers. Zij blijven het liefst bij één baas werken, zodat zij zich vast kunnen houden aan een voor hen bekend dagritme, werkinstructies, structuur, werkomgeving en collega’s.
Verschillende banen voor mensen met autisme
Afhankelijk van de genoten opleiding, werkervaring of bijscholing, kan een medewerker met autisme verschillende functies uitvoeren. Door juist in te zetten op de unieke kwaliteiten en talenten, maakt een werkgever optimaal gebruik van een werknemer met autisme. Vooral in de ICT zijn de analyserende eigenschappen, het autodidactische en scherp oog voor detail, zeer wenselijk. Je ziet dan ook steeds meer ‘computernerds’ met autisme en vaak in de rol van programmeur, software ontwikkelaar, applicatiebeheerder of cyber security expert.
Met hun cijfermatig inzicht en analyserend vermogen, zijn werknemers met autisme ook goed in het werken met cijfers, als boekhouder of een andere baan binnen de financiële sector. Veel mensen met autisme geven de voorkeur aan een computer en kantoor gerelateerde baan zoals administratie en dan komt nauwkeurigheid goed van pas. Ook vind je werknemers met autisme in wetenschappelijke beroepen, of als tekenaar, schrijver, onderzoeker of een baan gerelateerd aan muziek. Iemand met autisme werkt het liefst zo veel mogelijk zelfstandig.
INTERVIEW met Dave, werkzaam voor Pernu bij de Belastingdienst in Breda
Dave
Ik ben Dave, 29 jaar oud en woon in Breda. Ik werk voor Pernu als Administratief Medewerker bij de Belastingdienst in Breda. In mijn vrije tijd ben ik graag aan het gamen op de playstation. Ook ben ik een sport fan, ik speel tennis en basketbal en ik kijk graag naar voetbal. Ik ben in het doelgroepenregister terecht gekomen vanwege mijn autisme en ADHD.
De juiste baan
Bij het zoeken van een baan, zocht ik naar een werkplek waar er rekening gehouden kon worden met mijn concentratieproblemen en waar er structuur geboden werd. Tijdens sollicitaties gaf ik ook aan dat ik een jobcoach heb die mij ondersteunt tijdens mijn dienstverband. Waar ik tegenaan liep is dat werkgevers het hebben van een jobcoach als hulpmiddel niet altijd accepteren en dat ze het daarom soms niet aandurven met mij.
Het belang van een jobcoach
Ik heb een externe en een interne jobcoach bij de Belastingdienst. Voor mij is een jobcoach belangrijk, de jobcoach geeft mij namelijk een stukje zekerheid. Ik kan met de jobcoach bespreken hoe ik dingen het beste aan kan pakken. Dat kunnen dan dingen zijn die ik liever niet met mijn teamleider bespreek. Soms bespreek ik bijvoorbeeld ook privésituaties die ook invloed hebben op mijn werk.
|”RET-schema’s helpen mij om rationeel te leren denken
Ook heb ik samen met mijn interne jobcoach met RET-schema’s gewerkt om rationeel te leren denken. Met behulp van zo’n schema schetsen we dan een situatie en wat voor gevoel en gedrag dat bij mij oproept. Vervolgens kijken we dan of het waar is wat ik denk en zo kom ik er dan vaak achter dat de gevoelens vaak niet zo erg zijn als ze lijken.
Voordelen autisme
Ik krijg terug van mijn werkbegeleider dat ik secuur werk en weinig fouten maak. Vanwege mijn perfectionisme wil ik zo min mogelijk fouten maken. Ook maak ik iets af als ik eraan begin. Ik ben goed in het analyseren van dingen en wil graag problemen oplossen, hierbij vind ik het leuk om in de regelgeving te duiken en dingen uit te zoeken.
Nadelen autisme
Vanwege mijn perfectionisme ben ik soms bang om fouten te maken en kan ik sneller in de stress schieten. Ik heb dan ook bevestiging nodig van mijn leidinggevende. Ook vind ik het prettig om te weten wat er op een dag gebeurt en ben ik daarom gebaat bij duidelijkheid en structuur.
Aanpassingen werkplek
Als er veel om mij heen gebeurd, kan ik wat sneller afgeleid raken. Wat mij dan helpt, is om even oortjes in te doen met muziek waardoor ik dan in mijn eigen wereld ben en me beter kan concentreren. Verder ben ik wel iemand die graag met andere collega’s in een ruimte zit en wil ik het liefste zo normaal mogelijk behandeld worden.
Waardering
Bij mijn team binnen de Belastingdienst word ik gewaardeerd om wie ik ben en er is ruimte om een foutje te maken. Ik kan daardoor binnen deze omgeving meer mezelf zijn. Iedereen is aardig en toont begrip. Ik heb het erg naar mij zin, zit in een leuk team en kan doorgroeien.
Tips voor werkgevers en collega’s die werken met mensen met autisme
Voor mensen met autisme is een afspraak een afspraak. Dus als je een afspraak met een werknemer of collega maakt, kom hem dan ook na.
Ook merk ik dat er soms aannames zijn ten opzichte van medewerkers met autisme. Er wordt snel gedacht dat we niks kunnen. Maar er is een hele grote groep onder de mensen met autisme die gewoon zoals normale medewerkers kunnen werken. Als je deze mensen waardeert, zijn ze vaak juist bereid om een stapje extra te zetten, omdat ze zo ontzettend loyaal kunnen zijn.