Hoe maak ik als werkgever een functie geschikt voor de doelgroep?
Regelmatig wordt er geprobeerd kandidaten met een arbeidsbeperking binnen bestaande vacatures en functies te plaatsen. Er zijn immers kandidaten die de juiste competenties hebben om de reguliere functies in te vullen. Maar functies sluiten niet altijd goed aan of er zijn geen reguliere openstaande vacatures. Dan is functiecreatie een goede manier om anders naar de mogelijkheden te kijken.
Functiecreatie in het kort
1. Bestaande werkprocessen analyseren en categoriseren;
2. Taken die niet tot de kern van de functie behoren afsplitsen, vaak zien we dat dit de eenvoudigere taken zijn;
3. Deze taken samenvoegen tot nieuwe duurzame banen.
Functiecreatie kan op twee niveaus
• Jobcarving (individuele functiecreatie)
Hierbij wordt een specifieke functie op maat gemaakt voor een medewerker met een arbeidsbeperking door taakafsplitsing. Dit vraagt om marginale aanpassingen op bestaande functies.
• Functiecreatie (structurele functiecreatie)
Dit gaat verder dan jobcarving, de nadruk ligt op organisatorisch niveau. Bij functiecreatie worden bedrijfsprocessen efficiënter georganiseerd door de werkzaamheden opnieuw te verdelen. Dit gebeurt door werkprocessen te analyseren, relatief eenvoudige taken af te splitsen en deze taken samen te voegen tot nieuwe duurzame banen. Functiecreatie vraagt een uitgebreide analyse van de bedrijfsprocessen en veelal wordt er een business case opgezet om het herinrichten van bedrijfsprocessen financieel te kunnen onderbouwen. Gekwalificeerd personeel doet het werk waarvoor het is opgeleid en elementaire taken worden uitgevoerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Werkgevers kunnen hier zelf mee aan de slag, en waar gewenst hulp inschakelen van bijvoorbeeld werkgeversservicepunten of andere organisaties. Er zijn diverse hulpmiddelen beschikbaar zoals de quickscan en bedrijfsanalyse om bestaande werkprocessen in kaart te brengen en te analyseren welke taken afgesplitst en samengevoegd kunnen worden tot één of meerdere – soms nieuwe – functies. Bestaande functies verdwijnen dus niet, maar de niet-kerntaken vormen samen nieuwe banen die geschikt zijn voor medewerkers met een arbeidsbeperking.
Enkele voorbeelden van dit soort taken:
- kopiëren en scannen
- receptiewerkzaamheden
- chauffeurswerkzaamheden
- hovenierswerkzaamheden
- facilitaire werkzaamheden
- archiveren
- invoeren van gegevens
- administratief werk
De lijst is in feite onuitputtelijk. En er komen in de praktijk steeds goede voorbeelden van zulke taken bij. Kijk bijvoorbeeld hoe er bij de Monseigneur Bekkersschool in Delft met functiecreatie omgegaan wordt.
Functiecreatie bij Mgr. Bekkerschool om werkdruk tegen te gaan
Bij de Monseigneur Bekkersschool in Delft is de nieuwe functie van leraar basisonderwijsondersteuner gecreëerd. Een aantal eenvoudige taken die leraren basisonderwijs uitvoerden, is overgeheveld naar twee mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Samen hebben ze bijna een fulltime baan.
‘Leerkrachten moeten zich kunnen focussen. Daarom leek het ons goed om een aantal taken van leerkrachten af te kunnen stoten. Met name het ongeschoolde werk. Deze taken zijn geschikt voor onze doelgroep.’ Linda van den Burgh, directeur Mgr. Bekkerschool.
Waarom heeft de school de mogelijkheid tot functiecreatie laten onderzoeken? Linda van den Burgh, directeur Mgr. Bekkerschool, zag het als een kans om de leerkrachten te ontlasten. ‘Leerkrachten moeten zich kunnen focussen. Daarom leek het ons goed om een aantal taken van leerkrachten af te kunnen stoten. Met name het ongeschoolde werk.’
Eenvoudige taken
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer tachtig procent van de voor de leerkracht beschreven activiteiten bestaat uit eenvoudige taken. Deze kunnen met een goede instructie en begeleiding prima worden verricht door medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hierdoor heeft de leerkracht meer tijd voor pedagogische activiteiten. De taken die kunnen worden overgenomen zijn:
- Ondersteuning bij het onderwijsproces
- Begeleiding van leerlingen
- Schoolorganisatie
Werkpakket
Reden waarom dit soort onderzoeken belangrijk zijn. De leraar basisonderwijs krijgt het steeds zwaarder. Het werkpakket wordt steeds groter en de werkdruk neemt toe. Om daar een oplossing voor te bieden is het van belang om te kijken welke kerntaken belangrijk zijn voor de leerkrachten. Daarnaast wordt er gekeken welke elementaire taken we bij de leerkracht weg kunnen halen. Deze taken zijn geschikt voor de doelgroep.