Wat voor beperkingen zijn er zoal binnen de doelgroep?
Ook binnen de doelgroep van de banenafspraak is de diversiteit groot. Dat iemand in de Wajong zit of een Wsw-indicatie heeft, zegt niet zo veel. Beperkingen kunnen fysiek, psychisch of verstandelijk zijn met allerlei varianten. Een beperking kan ook bijzondere talenten met zich meebrengen.
Type beperkingen
In onderstaand figuur wordt een veel gebruikte indeling van beperkingen gepresenteerd.
Lichamelijk
- Motorische beperking: beperking in bewegen als gevolg van een ongeluk, ziekte of aangeboren afwijking, bijvoorbeeld door een amputatie, dwarslaesie of spasme. Mensen met een motorische beperking kunnen gebruik maken van een rolstoel of andere mobiliteitshulpmiddelen, zoals een rollator, looprek of wandelstok.
- Organische beperking (chronische aandoening): langdurige, ernstige aandoening zonder kans op herstel. Bijvoorbeeld diabetes, hart- en vaatziekten, kanker, reuma, astma en artrose.
Lees hier het verhaal van Marissa Draaisma, zij heeft een auto-immuunziekte en heeft via Pernu een (vaste) baan gevonden.
|
"Mijn leidinggevende Peter Holtrop bleek tevreden te zijn over mijn werk. Ook hij zag dat ik stabiel was geworden. Dit betekende dat ik in aanmerking kwam voor een vaste aanstelling, WOW!" Marissa Draaisma |
- Visuele beperking: blind of slechtziend.
- Auditieve beperking: doof of slechthorend.
|
Lees hier het verhaal van: Nila Struik, zij is door een hersenvliesontsteking zwaar slechthorend. Zij werkt voor Pernu bij het NIFP (Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie) in Utrecht.
|
Mentaal
- Verstandelijke beperking: beperking van intelligentie (IQ <70) en aanpassingsgedrag (bijvoorbeeld taal, lezen, volgen van regels, aankleden). Die voor het 18e levensjaar is ontstaan. Bijvoorbeeld mensen met het syndroom van Down.
- Psychosociale beperking: emotionele problemen, gedragsproblemen en/of sociale problemen, waardoor mensen niet meer optimaal kunnen functioneren in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld mensen met een psychotische stoornis, autisme, ernstige depressie of persoonlijkheidsstoornis.
Voorbeelden
Autisme
Denk aan iemand met autisme, zij hebben een beter geheugen, rekenkundige en wiskundige vaardigheden. Zij hebben bijvoorbeeld een beter geheugen voor data, plaatsen of routes dan een op intelligentie en leeftijd gematchte controlegroep zonder autisme. Zo zijn zij in staat om vooral feiten en analytische informatie goed te onthouden.
|
Dave, werkzaam voor Pernu bij de Belastingdienst in Breda, vertelt over hoe het voor hem is om te werken met autisme. Lees hier het verhaal van Dave.
|
Ook Philips ziet (licht)autistische medewerkers niet als een probleem. "Wij hebben de indruk dat het stempel 'autisme' vaak groter is dan wat het in realiteit voorstelt. Er hangt een zweem van 'heel moeilijk' omheen, terwijl dat in een werkomgeving niet zo hoeft te zijn", zegt een woordvoerder.
Philips ziet deze categorie graag als werknemers met bijzondere specifieke eigenschappen. Hoogopgeleid, goed in analyseren, scherp en zeer bekwaam in hun vakgebied. "Het is een misverstand dat alle mensen met een autisme stoornis niet kunnen functioneren in teamverband. Voor ons is van belang dat ze dat wel kunnen. Daar helpen we ze bij. Een job moet ook vorm krijgen naar de werknemer. De begeleiding kan intensief zijn, maar mensen waarderen dat."
|
“Het is een misverstand dat alle mensen met een autisme stoornis niet kunnen functioneren in teamverband” |
Talenten bij werknemers met autisme
- Perfectionistische manier van werken, veel mensen met autisme willen datgene wat ze doen ook perfect doen. Zij doen dit onverstoorbaar en met een grote mate van nauwkeurigheid.
- Gedetailleerde manier van waarnemen zien mensen met autisme soms net andere mogelijkheden dan mensen zonder autisme. Van mensen die van grote invloed zijn geweest op technologische ontwikkelingen wordt wel gezegd dat er vermoedelijk sprake is van autisme dan wel trekken hiervan. Voorbeelden van mensen die vermoedelijk autisme hadden zijn Einstein, Bill Gates en Steve Jobs.
- Denken en handelen in structuren, dit is een pluspunt omdat zij dan een bepaalde procedure doorlopen en daar niet van zullen afwijken. Daardoor krijg je een betrouwbaar eindresultaat.
|”RET-schema’s helpen mij om rationeel te leren denken
- Repeterende werkzaamheden gaan hen goed af. Bij het digitaliseren van dossiers zijn medewerkers met autisme juist langdurig gefocust en vinden zekerheid in de herhaling. Dit betekent een betrouwbare medewerker voor de lange termijn.
Wat voor werkzaamheden zijn geschikt?
- Werkzaamheden die gestructureerd zijn;
- Werkzaamheden die vragen om weinig sociale interactie;
- Ondersteunende processen, dit zodat er weinig tot geen stress in het spel is;
- Werkzaamheden met een repeterend karakter;
Zintuigelijke beperking
Een zintuiglijke beperking zorgt ervoor dat een zintuig minder goed werkt. Bij iemand die visueel beperkt is, gaat het dan om blindheid of slechtziendheid. En is iemand auditief beperkt, dan heeft hij te maken met doofheid of slechthorendheid. Dit kan een pluspunt zijn, want andere zintuigen zijn hierdoor vaak extra getraind.
Talenten bij werknemers met een zintuiglijke beperking
- Veel werknemers met een visuele beperking hebben het talent dat zij goed kunnen luisteren. Hierdoor kunnen zij makkelijker de behoefte achter een vraag naar voren halen. Dit is essentieel als je bezig bent met sales of een klachtenafhandeling.
- Een sterk geheugen is een tweede pluspunt. Het werkgeheugen van werknemers met een visuele beperking is meestal beter getraind, omdat zij veel meer zaken moeten onthouden.
- Een belangrijk talent van werknemers met een auditieve beperking is hun oog voor detail. Dit komt doordat zij vanwege hun beperking ‘luisteren’ met hun ogen. Als zij ergens naar kijken, zullen details hen eerder opvallen. Dit kan voor werkgevers van pas komen in heel verschillende functies, van beveiliging tot boekhouding.
- Een ander talent is ruimtelijk inzicht. Dit heeft te maken met het feit dat veel mensen met een auditieve beperking denken in beelden. Daarvan profiteren zij bijvoorbeeld als grafisch ontwerper, maar ook als medewerker van een distributiecentrum. Denk hierbij aan het inzetten van dit talent om vrachtwagens efficiënter te beladen.
Wat voor werkzaamheden zijn geschikt?
Met enkele aanpassingen en (door het UWV vergoede) hulpmiddelen behoren veel werkzaamheden tot de mogelijkheden. Voorbeelden hiervan zijn: recruiter, Servicedesk medewerker, HR manager, administratief medewerker, controller, develepor, juridisch medewerker.